Cochlear Implant Nedir? Kimler Kullanmalıdır?
Emy İsitme
COCHLEAR IMPLANT NEDİR ?
Cochlear ımplant temelde cerrah işlemle cochlea (salyangoz) a yerleştirilen en basit tabirle elektronik iletimi sağlayarak işitme kayıplı kişiye sağlıklı işitmesi için yapılan implantasyondur.
Cochlear ımplant kullanıcıları hastanelerde yapılan bir dizi test ve değerlendirmeden sonra belirlenir.ımplantasyon 12 aydan büyük tüm çocuklara ve yetişkinlere gerekli şartları ağladıkları takdirde yapılabilmektedir.
Cochlear ımplant iki kısımdan oluşur. İç kısım dediğimiz 1. Kısım temelde bir alıcıdır ve cerrahi işlemle temporal kemiğin üzerindeki deriye yerleştirilen alıcı ve alıcının cochleya yerleştirilen bir dizi elektrotundan oluşur. Dış kısım ise kulağın dışındaki ses işlemcisinin arkasında bulunurak anten sayesinde iç kısımla bağlantı kuran kısımdır . Cochlear ımplant temelde bir işitme işlemcisidir.
KİMLER COCHLEAR IMPLANT KULLANABİLİR ?
Temelde 2 prensip vardır. 1.prensip hastanın işitme kaybı derecesi ve tipidir. 2. Prensip ise hastanın cochleasının bulunup bulunmadığıdır. Bu iki prensip sağlandıktan sonra süreç 2 farklı kategoride özelleşir.
1.Hastanın işitme kaybının teşhis edildiği yaş ve cochlear ımplant adayı olduğu süreç
Hasta 12 aydan küçük ise ımplantasyon için 12 aylık olması beklenecektir bu süreçte ise hastanın odyoloh ve odyometristlerce belirlenen işitme kaybına uygun bir işitme cihazı kullanması gerekmektedir. Bu uygulamanın temel sebebi hastanın işitme sinirlerinin uyuralılarak sinir kaybının en aza indirgenmesidir.
Hasta 12 aydan büyük ve daha önceden cihaz kullanmıyor ise yine ilk etapta en az 6 ay süreyle işitsel adaptasyon amaçlı işitme cihazı uygulaması önerilmektedir.
2.Cochler ımplant süreci
Hasta muaynelerini ve takiplerini düzenli olarak yaptırdığı sağlık kuruluşu bünyesinde kurula alınmakta ve ımplantasyon kararı kurur tarafından verilmektedir. Ameliyat otologlar ve odyologlar nezaretinde gerçekleştirilir.
COCHLEAR IMPLANT SGK ÖDEMESİ
SUT BİLDİRGESİ AŞAĞIDAKİ GİBİDİR;
3.3.36-İşitsel İmplantlar 3.3.36.A-Genel Hükümler (1) İşitsel implantların bedelleri sadece üçüncü basamak resmi sağlık kurumlarında uygulanması halinde Kurumca karşılanır. 3.3.36.B- Koklear İmplant CID (1) Koklear implant, bilateral ileri-çok ileri derecede sensörinöral işitme kaybı olan ve işitme cihazından yarar görmeyen veya Sağlık Bakanlığı İşitsel İmplantlar Bilimsel Danışma Komisyonu tarafından koklear implant yerleştirilmesi uygun görülen kişilerde uygulanması halinde Kurumca bedeli karşılanır. (2) En az 3 (üç) aylık süre ile binaural işitme cihazı kullanımından fayda görmediği sağlık kurulu raporunda belirtilmelidir. (3) Aşağıdaki kriterlerden en az birisine haiz olduğu sağlık kurulu raporu ile belgelenen kişilerde Kurumca bedeli karşılanır: a) Alıcı ve/veya ifade edici dil yaşı ile kronolojik yaş arasında 4 (dört) yıldan daha az fark olması veya alıcı ve/veya ifade edici dili 4 (dört) yaş ve üstü olması (4-18 yaş, kronolojik yaşa bakılmaksızın), b) Post-lingual işitme kaybı olması. (4) Sağlık kurulu raporu, aynı resmi sağlık kurumunda çalışan 3 (üç) kulak burun boğaz hastalıkları uzman hekimi tarafından düzenlenir. Rapor ekinde aynı resmi sağlık kurumunda görevli 1 (bir) odyolog tarafından yapılan odyolojik değerlendirme sonuç belgesi ve 1 (bir) psikolog veya 1 (bir) dil konuşma terapisti tarafından yapılan değerlendirme sonuç belgesi bulunmalıdır. (5) Elektrod yerleşimini sağlayacak kadar iç kulak gelişiminin olduğu ve koklear sinirin varlığı yüksek çözünürlükte bilgisayarlı tomografi ve/veya manyetik rezonans görüntüleme raporu ile gösterilmelidir. (6) Menenjit sonrası oluşan işitme kayıplarında, koklear implantasyon kriterlerine uygun olması şartıyla, 3 (üç) aylık süre ile binaural işitme cihazı kullanımından fayda görmeme kuralı aranmaksızın, sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi halinde Kurumca bedeli karşılanır.
(7) İşitsel nöropati tanısı alan olgularda; en az 6 (altı) ay süreyle işitme rehabilitasyonu ve eğitiminden fayda görmediğinin odyolojik değerlendirme ve sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi halinde Kurumca bedeli karşılanır. (8) Eş zamanlı veya ardışık bilateral koklear implant uygulaması kriterleri sağlık kurulu raporunda belirtilmesi kaydıyla aşağıdaki gibidir. a) Koklear implantsyon kriterlerini karşılayan 12-48 ay arası çocuklar, b) Yaş sınırı aranmaksızın post-lingual dönemde gelişen menenjit sonrası odyolojik kriterlere haiz ileri derecede sensörinöral işitme kayıpları, c) 48 ayın üzerindeki hastalarda (48 aylık olanlar hariç) ileri derecede sensörinöral işitme kaybına eşlik eden bilateral körlük. (9) Koklear implant uygulaması sonrası gelişen enfeksiyon, kolesteatom, tümör nedeniyle koklear implantın iç parçasının işlevselliğini yitirmesi durumunda, süre aranmaksızın bu durumun sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi halinde sadece cerrahi olarak yerleştirilen iç parçanın bedeli Kurumca karşılanır. (10) Koklear implantın, 12 (oniki) ayın altındaki hastalara uygulanması halinde Kurumca bedeli karşılanmaz. (11) Koklear implant, cihaz ve aksesuarlar işlem bedeline dahil olarak Kurumca karşılanır. (12) Odyolojik değerlendirme; odyometrik inceleme, timpanometri, stapes refleks eşiği testi, klinik otoakustik emisyon testi, ABR testleri ile yapılır. Koklear implantın uygulanmasında aşağıdaki odyolojik kriterler dikkate alınır. a) 2 (iki) yaş üstü çocuklarda ve erişkinlerde bilateral 500, 1000, 2000 ve 4000 Hz’lerdeki işitme eşikleri ortalamasının 80 dB’den daha kötü olması veya bir kulakta 70 dB ve daha kötü, karşı kulakta 90 dB ve daha kötü, konuşmayı ayırt etme testi yapılabilen hastalarda konuşmayı ayırt etme skorunun %30’un altında olması gereklidir. b) 2 (iki) yaş ve altı çocuklarda, bilateral 90 dB HL’den daha fazla sensörinöral işitme kaybının olması gereklidir. (13) Koklear implant asgari çanta içeriği; konuşma işlemcisi, transmitter, 12 adet 675 p düğme pil, şarj edilebilir pil ünitesi, 3 adet şarj edilebilir pil ve şarj cihazı (şarj edilebilir pilleri standart üretiminde olmayanlar için 150 adet 675 p düğme pil ya da şarj edilebilir özel veya AAA pil (4 adet)), ara kablo, yedek ara kablo (3 adet), yedek mıknatıs, konuşma işlemcisi test cihazı, nem alma ve kurutma kiti, temizleme apereyi, dış parça taşıma çantası veya kutusu, günlük kullanım çantası, Türkçe kullanım kılavuzu, pil tutucu veya yuvası (2 adet) ile yedek pil yuvası kapağı (işlemci içinde olanlarda aranmaz), yedek kulak kancası (cihazda kullanımı gerekmiyorsa istenmez), yedek kulak kancası pini (cihazda kullanımı gerekmiyorsa istenmez), pin çıkarma aleti (pini olmayan cihazlarda istenmez), tornavida (cihazda kullanımı gerekmiyorsa istenmez), uzaktan kumanda (cihazın kullanımı için gerekli değil ise istenmez). (14) Elektroakustik implant uygulaması: a) 500 ve 1000 Hz frekanslarda işitme eşiklerinin 50 dB ve daha iyi, 2000, 3000, 4000 Hz frekanslarında 80 dB ve daha kötü olması ve konuşmayı ayırt etme skorunun %50’den kötü olması durumunda uygulanır. b) Elektroakustik implant uygulamasının Kurumca bedelinin ödenmesi için son 1 (bir) yıl işitme eşiklerinin stabil olduğu belirtilmelidir. CID 3.3.36.C- Kemiğe Monte İşitme Cihazı ve Aksesuarları (1) 5 (beş) yaş ve üzerinde, bilateral işitme kaybı olan ve her 2 (iki) kulakta da konvansiyonel işitme cihazlarından fayda görmediği veya tıbbi gerekçesiyle kullanılamadığının belirtildiği aynı resmi sağlık kurumunda çalışan 3 (üç) kulak burun boğaz hastalıkları uzman hekiminin yer aldığı ve ekinde aynı resmi sağlık kurumunda görevli 1 (bir) odyolog tarafından yapılan odyolojik değerlendirme sonuç belgesi bulunan sağlık kurulu raporu ile aşağıdaki kriterlere uyan hastalarda veya Sağlık Bakanlığı İşitsel İmplantlar Bilimsel Danışma Komisyonu tarafından kemiğe monte işitme cihazı yerleştirilmesi uygun görülen kişilerde uygulanması halinde Kurumca bedeli karşılanır. (2) Kemik yolu işitme eşiği 500, 1000, 2000 ve 4000 Hz’ de 60 dB’i aşmayan, iletim veya mikst tip işitme kaybı olan ve konuşmayı ayırt etme skoru %60 ve üzerinde olan hastalarda aşağıdaki kriterlerden mevcut olanlarının saptandığının sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi halinde ve aşağıda belirtilen kriterlerden en az birine uyması kaydıyla; a) Bilateral aural atrezi olan, b) Tek taraflı aural atrezi varlığında diğer kulakta 18 yaş ve altı hastalarda 30 dB ve üzerinde, erişkin hastalarda 40 dB ve üzerinde kalıcı işitme kaybı olan, c) Cerrahi ile düzeltilemeyen bilateral konjenital dış ve orta kulak anamolileri ve yaygın timpanoskleroz olgularında olan, -4- ç) Bilateral mastoidektomi kavitesi bulunan, d) Tedaviye dirençli kronik eksternal otit olan, e) Bir kulakta total işitme kaybı olup diğer kulakta iletim tipi veya mikst tipi işitme kaybı olan, hastalarda uygulanması halinde bedelleri Kurumca karşılanır. (3) 5 (beş) yaşından küçük hastalara uygulandığı takdirde bedeli Kurumca karşılanmaz. Ancak 5 (beş) yaşından küçük hastalara ya da genel durumu cerrahi uygulamaya elverişli olmayan hastalara kafa bandı ya da benzeri bir ataçmanla uygulanması halinde konuşma işlemcisinin bedeli Kurumca karşılanır. (4) Kafa bandı uygulanan hastalarda, cerrahi operasyonun planlandığı tarihte iç parça ile dış parça arasında aktarıcı sistem ve bileşenleri ile cerrahi ile yerleştirilen iç parçanın bedeli Kurumca karşılanır. 3.3.36.Ç- Orta Kulak İmplantı (1) Bilateral işitme kaybı olan ve her 2 (iki) kulakta da konvansiyonel işitme cihazlarından fayda görmediği aynı resmi sağlık kurumunda çalışan 3 (üç) kulak burun boğaz hastalıkları uzman hekiminin yer aldığı ve ekinde aynı resmi sağlık kurumunda görevli 1 (bir) odyolog tarafından yapılan odyolojik değerlendirme sonuç belgesi bulunan sağlık kurulu raporu ile saptanan ve aşağıdaki kriterlere uyan hastalarda veya Sağlık Bakanlığı İşitsel İmplantlar Bilimsel Danışma Komisyonu tarafından orta kulak implantı yerleştirilmesi uygun görülen kişilerde uygulanması halinde Kurumca bedeli karşılanır. Kurumca bedelinin karşılanması için son 2 (iki) yıl işitme eşiklerinin stabil olduğu sağlık kurulu raporunda belirtilmelidir. a) Sensörinöral işitme kayıpları: 1) 500 Hz’de 65 dB, 1000, 2000 Hz’de 70 dB, 4000 Hz’de 85 dB’i geçmeyen sensorinöral işitme kaybı olması ve konuşmayı ayırt etme skorunun %50’den daha iyi olması durumunda uygulanır. 2) Retrokoklear patolojinin olmadığının sağlık kurulu raporunda belirtilmesi gereklidir. b) İletim ve mikst tip işitme kayıpları: 1) Kemik yolu işitme eşikleri 60 dB’den kötü olmayan mikst veya iletim tipi işitme kaybı ve konuşmayı ayırt etme skorunun %50’den daha iyi olması durumunda uygulanır. 2) Her iki kulağı da daha önce en az bir kez opere edilmiş hastanın işitme kaybının düzeltilememiş olduğu sağlık kurulu raporunda belirtilmelidir. c) Bilateral işitme kaybı olup, konvansiyonel işitme cihazı ile düzeltilebilme şartı aranmadan orta kulak implantı yapılabilecek özellikli durumlar; 1) Geçirilmiş kulak cerrahisi sonucu bilateral radikal mastoidektomi kavitesi olan hastalarda, 2) Bilateral konjenital dış ve orta kulak anomalisi olan hastalarda, 3) İşitme cihazı endikasyonu olup steteskop kullanması gereken sağlık çalışanlarında. 3.3.36.D- Beyinsapı İmplantı (1) Rapor ekinde aynı resmi sağlık kurumunda çalışan 1 (bir) odyolog ve 1 (bir) psikolog veya 1 (bir) dil konuşma terapisti değerlendirme sonucu bulunan aynı resmi sağlık kurumunda çalışan 3 (üç) kulak burun boğaz hastalıkları uzman hekimi tarafından düzenlenen sağlık kurulu raporu ile tek taraflı uygulanması halinde Kurumca bedeli karşılanır. CID (2) Bilateral çok ileri derecede sensörinöral işitme kaybı olan hastalarda Kurumca bedeli karşılanır. (3) Aşağıdaki kriterlerden en az birinin varlığında, a) CT ve/veya MRI incelemeleri sonucu; koklea ve/veya akustik sinirin olmadığı veya tam gelişmediği veya hasar gördüğü tespit edilen hastalarda, b) Bilateral akustik tümörü olan nörofibramatozis Tip 2 olgularında tek taraflı tümör eksizyonu ile aynı seansta aynı tarafa beyin sapı implantı uygulanması halinde, Kurumca bedeli karşılanır. (4) Beyin sapı implantının, 12 (oniki) ayın altındaki hastalara uygulanması halinde bedeli Kurumca karşılanmaz. (5) Yukarıdaki kriterleri taşımayan hastalar için Sağlık Bakanlığı İşitsel İmplantlar Bilimsel Danışma Komisyonu tarafından beyin sapı implantı yerleştirilmesi uygun görülen kişilerde Kurumca bedeli karşılanır.
Şeklindedir . SGK nın belirttiği SUT tebliğince ödemeler yapılmaktadır. Koklear implantlar, bebek ve çocuk işitme cihazları, pediatrik işitme cihazı uygulaması, çocuklarda işitme kaybı ve diğer birçok konu için sitemizin blog kısmını ziyaret edebilirsiniz.
